Wat is psychomotorische therapie en hoe werkt het?
Psychomotorische therapie is een vorm van therapie die zich richt op het gebruik van lichamelijke activiteit en
beweging om psychische, emotionele en sociale problemen aan te pakken. Het combineert psychologische
inzichten en lichaamsgerichte benaderingen om mensen te helpen hun welzijn te verbeteren. De therapie is
gebaseerd op het idee dat lichaam en geest nauw met elkaar verbonden zijn. Door middel van verschillende
oefeningen, spel, beweging en lichaamsgerichte technieken, wordt er gewerkt aan het vergroten van
lichaamsbewustzijn, het verkennen van emoties en gedachten, het herstellen van het evenwicht tussen spanning
en ontspanning en het ontwikkelen van nieuwe coping-strategieën. Psychomotorische therapie richt zich zowel op
individuen als op groepen. Het kan worden toegepast bij uiteenlopende psychische problemen, zoals angst,
depressie, trauma, stress-gerelateerde klachten, eetstoornissen, persoonlijkheidsproblemen en
verslavingsproblematiek. De therapeut helpt de cliënt om de verbinding tussen lichaam en emoties beter te
begrijpen en te ervaren. Dit gebeurt door middel van gesprekken, lichaamsgerichte oefeningen,
bewegingsactiviteiten, ontspanningstechnieken en creatieve expressie. De therapeutische relatie en de ervaring
van het lichaam staan centraal in psychomotorische therapie. Psychomotorische therapie is gericht op het
verbeteren van zelfinzicht, het vergroten van veerkracht, het verminderen van klachten en het ontwikkelen van
gezondere manieren van omgaan met moeilijkheden. Het ondersteunt individuen om hun eigen unieke
groeiprocessen te ervaren en te ontwikkelen.
 
Hoe kan psychomotorische therapie helpen bij het verbeteren van geestelijke gezondheid?
Psychomotorische therapie kan op verschillende manieren helpen bij het verbeteren van geestelijke gezondheid:
1. Lichaamsbewustzijn: Psychomotorische therapie helpt mensen om zich bewust te worden van hun
lichaamssensaties, emoties en gedachten. Door lichaamsgerichte oefeningen en beweging kunnen cliënten beter
leren luisteren naar hun lichaam en signalen van stress, spanning of ontspanning herkennen. Dit vergroot het
inzicht in de relatie tussen lichaam en geest en helpt bij het identificeren en begrijpen van eigen emoties en
gedachten.
2. Emotieregulatie: Door middel van fysieke activiteit en beweging worden emoties op een niet-verbale manier
geuit en ervaren. Dit kan helpen om emoties te reguleren en te uiten op een gezonde manier. Door
bewegingsoefeningen en lichaamsgerichte technieken leren cliënten emoties te herkennen, te accepteren en er
op een constructieve manier mee om te gaan.
3. Stress- en angstvermindering: Psychomotorische therapie kan helpen bij het verminderen van stress en angst.
Door fysieke activiteit en ontspanningstechnieken kunnen spanning en stress in het lichaam verminderen.
Bovendien kan het beoefenen van ademhalingsoefeningen en het trainen van ontspanningstechnieken helpen om
de ademhaling te reguleren en de fysieke symptomen van angst te verminderen.
4. Zelfvertrouwen en zelfbeeld: Psychomotorische therapie kan bijdragen aan het verbeteren van zelfvertrouwen
en zelfbeeld. Door in beweging te komen, nieuwe activiteiten uit te proberen en succeservaringen op te doen,
kunnen cliënten hun gevoel van eigenwaarde vergroten. Het ontdekken van de eigen mogelijkheden en het
verleggen van grenzen draagt bij aan een positiever zelfbeeld.
5. Sociale interactie: Psychomotorische therapie kan ook worden ingezet in groepsvorm, waardoor cliënten de
mogelijkheid krijgen om sociale interactie aan te gaan. Het delen van ervaringen, samenwerken in oefeningen en
ondersteuning vinden bij anderen kan bijdragen aan het verminderen van gevoelens van isolement en het
ontwikkelen van sociale vaardigheden. Kortom, psychomotorische therapie biedt een holistische benadering
waarbij lichaam en geest met elkaar worden verbonden. Door middel van beweging, lichaamsgerichte oefeningen
en gesprekken kan het helpen bij het verbeteren van geestelijke gezondheid en het ontwikkelen van een gezonde
balans tussen lichaam en geest.
 
Welke technieken worden gebruikt in psychomotorische therapie en wat is hun doel?
Psychomotorische therapie maakt gebruik van verschillende technieken om het welzijn en de psychische
gezondheid van mensen te bevorderen. Enkele van de technieken die in psychomotorische therapie worden
gebruikt, zijn:
 
Bewegingsoefeningen: Deze omvatten verschillende fysieke activiteiten zoals sport en spel, dans, fitness, yoga,
stoei- en contactvormen waarbij het lichaam actief betrokken is. Het doel van deze oefeningen is om de
lichaamsbeweging, coördinatie, kracht, flexibiliteit en ontspanning te verbeteren. Dit kan helpen om stress en
spanning te verminderen en een gevoel van welzijn te bevorderen.
 
Ademhalingsoefeningen: Deze technieken richten zich op bewust ademhalen en kunnen helpen om stress te
verminderen en de emotionele toestand te reguleren. Door aandacht te besteden aan de ademhaling kan iemand
leren om dieper en langzamer te ademen, wat kan leiden tot ontspanning en het verminderen van angst.
 
Lichaamsbewustzijn: Psychomotorische therapie helpt mensen om bewuster te worden van hun lichaam en de
sensaties die ze ervaren. Dit kan worden bereikt door middel van oefeningen waarbij de focus ligt op het voelen
van de spierspanning, lichaamshouding, bewegingspatronen en fysieke gewaarwordingen. Het doel is om de

verbinding tussen lichaam en geest te versterken en inzicht te krijgen in de manier waarop lichaamssensaties
verband houden met emoties en gedachten.
 
Expressieve technieken: Dit omvat creatieve uitingen zoals tekenen, schilderen, schrijven, muziek of drama,
waarbij de nadruk ligt op het uiten van gevoelens en emoties. Door middel van expressie kunnen mensen
emotionele blokkades loslaten en inzicht krijgen in hun innerlijke wereld.
Wat zijn de voordelen van psychomotorische therapie ten opzichte van andere vormen van therapie?
Psychomotorische therapie heeft verschillende voordelen ten opzichte van andere vormen van therapie:
 
Lichaamsgerichte benadering: Psychomotorische therapie combineert praten met lichamelijke activiteiten en
beweging. Door lichamelijke oefeningen, spel en expressieve activiteiten kunnen mensen hun emoties,
gedachten en gedrag beter begrijpen en verwerken. Dit kan zorgen voor diepgaandere en langdurige
veranderingen.
 
Non-verbale communicatie: Psychomotorische therapie maakt gebruik van non-verbale communicatie zoals
lichaamstaal, houding, gebaren en expressie. Dit kan vooral nuttig zijn voor mensen die moeite hebben met het
uiten van hun emoties of die vastlopen in hun praten. Non-verbale communicatie kan ook helpen bij het herstel
van trauma's, omdat woorden soms tekortschieten om traumatische ervaringen te beschrijven.
 
Ervaringsgericht leren: Psychomotorische therapie stelt cliënten in staat om actief deel te nemen aan hun eigen
helingsproces. Door oefeningen te doen, gedragspatronen te doorbreken en nieuwe vaardigheden te ontwikkelen
kunnen cliënten direct ervaren wat werkt en wat niet. Dit kan leiden tot meer inzicht en bewustzijn van hun eigen
functioneren en het vergroten van het zelfvertrouwen.
 
Integratie van lichaam en geest: Psychomotorische therapie erkent de sterke verbinding tussen lichaam en geest.
Door fysieke activiteit en lichaamsbewustzijn te integreren in de therapie kunnen cliënten hun mentale,
emotionele en fysieke welzijn in samenhang behandelen. Dit kan leiden tot een algehele verbetering van het
welzijn en een beter begrip van de eigen behoeften en grenzen.
 
Brede toepasbaarheid: Psychomotorische therapie kan worden gebruikt voor verschillende doelgroepen en
problematieken waaronder angststoornissen, depressie, trauma, verslavingsproblematiek, eetstoornissen,
persoonlijkheidsproblematiek en meer. Het kan worden aangepast aan de individuele behoeften en
mogelijkheden van de cliënt, waardoor het een flexibele en effectieve vorm van therapie is.
 
Voor welke doelgroepen is psychomotorische therapie geschikt?
Psychomotorische therapie is geschikt voor verschillende doelgroepen, zoals:
- Kinderen en adolescenten: Psychomotorische therapie kan worden toegepast bij kinderen en adolescenten
met gedrags- of emotionele problemen, ontwikkelingsstoornissen, ADHD, autismespectrumstoornis,
angststoornissen, trauma's en andere psychische aandoeningen.
- Volwassenen: Psychomotorische therapie kan worden gebruikt bij volwassenen met diverse problemen
zoals stemmingsstoornissen, angststoornissen, posttraumatische stressstoornis (PTSS), eetstoornissen,
verslavingsproblemen, persoonlijkheidsstoornissen, traumatische ervaringen, stress en burn-out.
- Ouderen: Psychomotorische therapie kan worden ingezet om de lichamelijke en geestelijke gezondheid van
ouderen te verbeteren, vooral bij problemen als dementie, depressie, eenzaamheid of verminderde mobiliteit.
- Groepstherapie: Psychomotorische therapie kan ook in groepsvorm worden gegeven, bijvoorbeeld voor
mensen die vergelijkbare problemen ervaren, zoals groepstherapie voor mensen met eenzelfde soort hulpvraag.

 

Hoe verloopt een typische sessie van psychomotorische therapie?
Een typische sessie van psychomotorische therapie (PMT) kan variëren, afhankelijk van de individuele behoeften
en doelen van de cliënt.
 
Hier is echter een algemene beschrijving van hoe een PMT-sessie zou kunnen verlopen:
- Inleiding en doelstellingen: De therapeut begint de sessie met een kort gesprek om te begrijpen hoe de cliënt
zich voelt en om doelen voor de sessie vast te stellen.
- Lichaamsgerichte activiteiten: De therapeut introduceert verschillende lichaamsgerichte activiteiten zoals
bewegingsoefeningen, ademhalingstechnieken, dans, spel, ontspanningsoefeningen, enz. Deze activiteiten zijn
bedoeld om het lichaamsbewustzijn te vergroten, spanning te verminderen, emoties te uiten en het welzijn te
bevorderen.
- Reflectie: Na elke activiteit wordt er tijd genomen om te reflecteren op de ervaringen van de cliënt. De therapeut
moedigt de cliënt aan om hun gevoelens, gedachten en sensaties te delen die tijdens de activiteit naar boven zijn
gekomen.

- Verbinding met het dagelijks leven: De therapeut helpt de cliënt om de ervaringen en inzichten van de sessie te
verbinden met hun dagelijks leven. Dit kan worden gedaan door middel van gesprekken, het identificeren van
patronen en het verkennen van mogelijke veranderingen in gedrag of denken.
- Afronding: Aan het einde van elke sessie is er een afronding. De therapeut bespreekt kort wat er in de sessie is
gebeurd en bekijkt hoe de cliënt zich nu voelt. Er kunnen ook thuisoefeningen of actiepunten worden gegeven om
de voortgang tussen sessies te ondersteunen.
Het aantal sessies en de duur van de behandeling kunnen verschillen, afhankelijk van de individuele behoeften
en het behandelingsplan dat is opgesteld tussen de therapeut en de cliënt.
 
Wat zijn de mogelijke resultaten of effecten van psychomotorische therapie?
De mogelijke resultaten of effecten van psychomotorische therapie zijn onder meer:
- Verbeterde motorische vaardigheden: Psychomotorische therapie richt zich op het verbeteren van de motoriek
en coördinatie. Als gevolg hiervan kan de patiënt een verbetering zien in de fijne en grove motorische
vaardigheden.
- Vermindering van lichamelijke spanning: Door middel van verschillende technieken, zoals
ontspanningsoefeningen en ademhalingstechnieken, kan psychomotorische therapie helpen om lichamelijke
spanning te verminderen. Dit kan resulteren in een gevoel van ontspanning en welzijn.
- Emotionele verlichting: Psychomotorische therapie kan ook helpen bij het uiten en verwerken van emoties. Door
middel van lichaamsgerichte oefeningen en beweging kan de patiënt emotionele blokkades loslaten en een
gevoel van emotionele verlichting ervaren.
- Verbeterde lichaamsbeleving: Psychomotorische therapie kan mensen helpen om een betere en positievere
relatie met hun lichaam te ontwikkelen. Het kan hen helpen om hun lichaam op een gezonde en realistische
manier te waarderen, en helpt mogelijk bij het verminderen van negatieve zelfbeelden.
- Toename van zelfvertrouwen en zelfbewustzijn: Door de positieve ervaringen en de verbeterde
lichaamsbeleving kan psychomotorische therapie bijdragen aan een toename van zelfvertrouwen en
zelfbewustzijn. Dit kan de cliënt helpen om zich sterker en competenter te voelen in het dagelijks leven.
Het exacte resultaat van psychomotorische therapie is echter afhankelijk van de individuele behoeften, doelen en
omstandigheden van elke persoon. Het is belangrijk om te benadrukken dat psychomotorische therapie altijd
wordt aangepast aan de specifieke behoeften van de persoon die de therapie volgt.

 
 
Zijn er bepaalde contra-indicaties of situaties waarin psychomotorische therapie mogelijk niet geschikt is?
Ja, dit is inderdaad het geval. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
 
1. Ernstige lichamelijke beperkingen: Als iemand fysieke beperkingen heeft die hem of haar belemmeren om deel
te nemen aan bewegingsactiviteiten kan psychomotorische therapie minder geschikt zijn. De mate van
bewegingsmogelijkheid en de betreffende hulpvragen zijn hierin bepalend.
 
2. Ernstige psychische stoornissen: In sommige gevallen kunnen ernstige psychische stoornissen zoals
psychotische stoornissen of ernstige verslavingsproblemen het moeilijk maken om deel te nemen aan
psychomotorische therapie. In dergelijke gevallen kan intensievere of gespecialiseerde behandeling raadzaam
zijn.
 
3. Acute crisis: Tijdens een acute crisis zoals een crisissituatie of een psychiatrische noodsituatie, kan
psychomotorische therapie mogelijk niet geschikt zijn. In dergelijke gevallen kan het belangrijk zijn om eerst de
crisis te stabiliseren voordat er met de therapie wordt begonnen.
 
4. Onvoldoende motivatie: Als iemand niet gemotiveerd is om deel te nemen aan psychomotorische therapie of
geen interesse heeft in bewegingsactiviteiten kan dit de effectiviteit van de therapie beïnvloeden.
 
Elke persoon en situatie is uniek en het is belangrijk om individuele evaluaties te doen om te bepalen of
psychomotorische therapie geschikt is. Er zal samen gekeken worden wat de mogelijkheden en beperkingen zijn.
De therapeut zal beoordelen of psychomotorische therapie de juiste behandeling is voor de specifieke situatie.
 
Wat kan psychomotorische therapie bieden op sociaal vlak?
Psychomotorische therapie kan verschillende positieve effecten hebben op sociaal vlak. Enkele mogelijke
voordelen zijn:
 
1. Verbeterde sociale vaardigheden: Tijdens psychomotorische therapie kunnen mensen werken aan het
ontwikkelen en verbeteren van hun sociale vaardigheden. Dit kan onder andere gaan om het leren omgaan met
emoties, het communiceren met anderen en het opbouwen van relaties. Door middel van oefeningen en

activiteiten worden sociale interacties gestimuleerd en kunnen deelnemers leren hoe ze beter kunnen omgaan
met anderen.
 
2. Verhoogd zelfvertrouwen: Psychomotorische therapie kan bijdragen aan een toename in zelfvertrouwen. Door
deel te nemen aan verschillende fysieke activiteiten en het behalen van persoonlijke doelen kunnen mensen zich
competenter en sterker voelen. Een verhoogd zelfvertrouwen kan de sociale interacties verbeteren waardoor
mensen zich meer op hun gemak voelen bij anderen.
 
3. Vermindering van angst en sociale isolatie: Psychomotorische therapie kan mensen helpen om
angstgevoelens te verminderen en sociale isolatie te doorbreken. Door middel van therapie kunnen mensen leren
omgaan met angstige situaties, hun angsten te overwinnen en stap voor stap hun sociale vaardigheden te
verbeteren. Dit kan leiden tot een grotere bereidheid om sociale situaties aan te gaan en deel te nemen aan
sociale activiteiten.
 
4. Verbeterd gezins- en relatie-functioneren: Psychomotorische therapie kan ook een positieve invloed hebben op
gezins- en relatie-functioneren. Door middel van gezins- en partneractiviteiten kunnen deelnemers leren hoe ze
effectiever kunnen communiceren, conflicten kunnen oplossen en onderlinge steun kunnen bieden. Dit kan leiden
tot sterkere en gezondere relaties binnen het gezin of de partnerrelatie.
 
Het exacte effect van psychomotorische therapie op sociaal vlak kan echter variëren van persoon tot persoon,
afhankelijk van de individuele behoeften en doelen.